Η πυρηνική ενέργεια επιστρέφει: οι πολιτικοί συγκρούονται στις προεκλογικές συζητήσεις και είναι επίσης ένα καυτό θέμα στην πλατφόρμα μας NUjij. Η συζήτηση για την πυρηνική ενέργεια συνεχίζεται εδώ και δεκαετίες και οι απόψεις για αυτήν συνήθως περιορίζονται στο να είναι υπέρ ή κατά. Το NU.nl απαντά στις πιο σημαντικές ερωτήσεις για όσους δεν μπορούν πλέον να δουν το δάσος μέσα από τα δέντρα.
Hoe werkt kernenergie eigenlijk?
Bij het opwekken van kernenergie worden twee kernen van zware atomen – zoals uranium – gesplitst in een reactor. Daarbij komt energie in de vorm van warmte vrij. Die warmte zorgt ervoor dat de temperatuur van het water in de generator stijgt. Dat water van boven de 300 graden zet de energie via een turbine om in elektriciteit.
Is dat proces veilig?
Dat is gezien de kernrampen in Fukushima en Tsjernobyl een logische vraag. Toch is het antwoord ja: het opwekken van kernenergie in moderne kerncentrales is een relatief veilig proces.
Moderne kerncentrales zijn verbeterd en moeten aan allerlei strikte veiligheidsvoorwaarden voldoen. De centrales worden zo gebouwd dat ze bestand zijn tegen extreme weersomstandigheden: van overstromingen tot aardbevingen.
Deze mate van veiligheid is verplicht en wordt regelmatig getest door nationale en internationale onafhankelijke partijen. Daarnaast houdt autoriteit ANVS nucleair stralingsgevaar in de gaten.
Τι συμβαίνει με τα πυρηνικά απόβλητα;
Δεν υπάρχει ακόμη μακροπρόθεσμη λύση για τα πυρηνικά απόβλητα. Τα ραδιενεργά απόβλητα αποθηκεύονται επί του παρόντος σε υπέργειες αποθήκες στο Zeeland. Σε κτίρια με πολύ χοντρούς τοίχους, τα απόβλητα παραμένουν για περίπου εκατό χρόνια.
Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη πολλή έρευνα για την εξεύρεση μόνιμων λύσεων, όπως η αποθήκευση απορριμμάτων εκατοντάδων μέτρων κάτω από το έδαφος. Αυτό ονομάζεται γεωλογική διάθεση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μέχρι στιγμής η μόνη χώρα που ασκεί την απόρριψη, αν και η Σουηδία και η Φινλανδία έχουν προχωρήσει αρκετά στην ανάπτυξή τους. Η Ολλανδία δεν θέλει να λάβει απόφαση για αυτό μέχρι το 2100.
Ορισμένα μέρη θεωρούν δεδομένη την αβεβαιότητα των πυρηνικών αποβλήτων για την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Άλλοι πιστεύουν ότι αυτή η λύση δεν είναι βιώσιμη.
Είναι η πυρηνική ενέργεια καθαρή πηγή ενέργειας;
Ναι, γιατί όταν παράγεται πυρηνική ενέργεια δεν εκπέμπεται CO2. Η διαδικασία δεν περιέχει ορυκτά καύσιμα όπως άνθρακα, πετρέλαιο ή αέριο. Αυτά τα ορυκτά καύσιμα προκαλούν πολλές εκπομπές CO2. Το CO2 είναι το αέριο του θερμοκηπίου που προκαλεί τη μεγαλύτερη ζημιά στο κλίμα. Η Ολλανδία αποφάσισε να μην εκπέμπει CO2 έως το 2050.
Ωστόσο, η λέξη «καθαρός» είναι αμφισβητήσιμη, επειδή οι πυρηνικοί σταθμοί παράγουν πυρηνικά απόβλητα. Αυτό περιλαμβάνει το ραδιενεργό ουράνιο, μια μη αποικοδομήσιμη ουσία. Επιπλέον, μια ορισμένη ποσότητα CO2 εκπέμπεται κατά την κατασκευή σταθμών ηλεκτροπαραγωγής και την εξόρυξη και εισαγωγή πρώτων υλών. Αυτές οι έμμεσες εκπομπές από την πυρηνική ενέργεια είναι συγκρίσιμες με αυτές από ανανεώσιμες πηγές και είναι ακόμη και ελαφρώς χαμηλότερες από αυτές της ηλιακής ενέργειας.
Χρειαζόμαστε πυρηνικούς σταθμούς για να γίνουν κλιματικά ουδέτεροι;
Αυτό το σημείο παραμένει ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα. Το γεγονός είναι ότι πρέπει να μειώσουμε τις εκπομπές μας για να καταπολεμήσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη. Για να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050, η κυβέρνηση θέλει να επικεντρωθεί κυρίως σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όπως ο ήλιος και ο άνεμος.
Οι πυρηνικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας προτείνονται συχνά ως πηγές ενέργειας που, σε αντίθεση με τους ηλιακούς συλλέκτες ή τις ανεμογεννήτριες, μπορούν να λειτουργήσουν ακόμη και στο σκοτάδι ή απουσία ανέμου. «Στην Ολλανδία εξαρτόμαστε πολύ από την υπεράκτια αιολική ενέργεια», λέει ο Martien Visser, καθηγητής ενεργειακής μετάβασης. «Μπορεί να υπάρχει λιγότερος άνεμος στο μέλλον λόγω της κλιματικής αλλαγής, που θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα».
Ο Visser πιστεύει ότι είναι συνετό να συμπεριληφθεί η πυρηνική ενέργεια στο ενεργειακό μείγμα, εκτός από τον ήλιο και τον άνεμο. Αυτό επιβεβαιώνεται από ανεξάρτητη μελέτη που παρήγγειλε η κυβέρνηση. Σύμφωνα με υπολογισμούς, η πυρηνική ενέργεια θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει το 9 έως 13% του συνολικού ενεργειακού εφοδιασμού το 2035, που ισοδυναμεί με 24 TWh ηλεκτρικής ενέργειας.
Έχουμε χώρο για πυρηνικούς σταθμούς στην Ολλανδία;
ΝΑΙ. Οι πυρηνικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής απαιτούν λιγότερο χώρο από, για παράδειγμα, οι ανεμογεννήτριες: μόνο το ίδιο το εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας και το εύρος λειτουργίας του. «Αν σκέφτεστε από την άποψη της χωρικής διάταξης, τότε είναι λογικό να επιλέξετε την πυρηνική ενέργεια», λέει ο Visser.
Η ενεργειακή πυκνότητα είναι υψηλή. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται σχετικά μικρός χώρος για να παραχθεί μεγάλη ποσότητα ενέργειας. «Δύο πυρηνικοί σταθμοί μαζί θα παράγουν τόση ενέργεια όση όλες οι ανεμογεννήτριες μαζί το 2030».
Αν προστεθούν πυρηνικοί σταθμοί, πού;
Ο απερχόμενος υπουργός Κλίματος Rob Jetten επέλεξε το Borssele στη Ζηλανδία ως πιθανή τοποθεσία για δύο νέους πυρηνικούς σταθμούς. Υπάρχει ήδη ένας πυρηνικός σταθμός εκεί που η κυβέρνηση θέλει να κρατήσει ανοιχτό περισσότερο. Στο Borssele υπάρχει πολύς χώρος και η αποθήκη πυρηνικών αποβλήτων βρίσκεται επίσης κοντά.
Το Rotterdam Maasvlakte είναι μια επιλογή εάν το Borssele δεν τα καταφέρει λόγω ανεπαρκούς υποστήριξης από τους κατοίκους ή έλλειψης καλωδίων υψηλής τάσης. Το αν και πού θα κατασκευαστούν οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας δεν έχει αποφασιστεί ακόμη. Χρειάζεται περίπου μια δεκαετία για την κατασκευή ενός πυρηνικού σταθμού.
Είναι η πυρηνική ενέργεια ακριβή πηγή ενέργειας;
Οι πυρηνικοί σταθμοί απαιτούν μεγάλες επενδύσεις και δεν παράγουν τίποτα όσο κατασκευάζονται. Οι ενεργειακές εταιρείες πρέπει επομένως να ανακτήσουν αυτές τις επενδύσεις μέσω των ωρών λειτουργίας. Επιπλέον, η ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές είναι φθηνότερη (60 έως 80 ευρώ ανά MWh) από την πυρηνική ενέργεια (90 ευρώ ανά MWh). Οι πυρηνικοί σταθμοί, από την άλλη πλευρά, δεν εξαρτώνται από τις καιρικές συνθήκες και ως εκ τούτου μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν ανά πάσα στιγμή.
Πρόσφατα, οι πυρηνικοί σταθμοί στην Ευρώπη αποδεικνύονται τακτικά πιο ακριβοί από το αναμενόμενο. Για παράδειγμα, ο βρετανικός πυρηνικός σταθμός Hinkley Point C θα είναι περισσότερο από το ένα τρίτο του προϋπολογισμού του 2015. Συνολικά ο πυρηνικός σταθμός θα κοστίσει 33 δισεκατομμύρια λίρες (38 δισεκατομμύρια ευρώ).
Τα πυρηνικά εργοστάσια μας κάνουν λιγότερο εξαρτημένους από ξένες χώρες;
Ναι και ΟΧΙ. Περισσότερες εγχώριες πηγές ενέργειας μας εγγυώνται λιγότερη εξάρτηση από ξένες εισαγωγές, όπως το φυσικό αέριο από τη Ρωσία. Από την άλλη πλευρά, μας δεσμεύουν οι διεθνείς εμπορικές σχέσεις για πρώτες ύλες όπως το ουράνιο, που είναι απαραίτητο για την πυρηνική ενέργεια. Το ουράνιο δεν είναι ανανεώσιμο, αλλά υπάρχουν μεγάλα αποθέματα.