by Συνάντηση, μελέτη ή κοινωνικοποίηση στο διαδίκτυο: είναι πολύ φυσιολογικό τώρα. Αλλά δεν είναι το ίδιο πράγμα, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Yale. Ο εγκέφαλός μας ανταποκρίνεται πολύ διαφορετικά στις διαδικτυακές και εκτός σύνδεσης κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
«Τα λέμε στο γραφείο ή μέσω Zoom;» Από την πανδημία του κορωνοϊού, έχει γίνει πολύ συνηθισμένο να οργανώνουμε ραντεβού διαδικτυακά. Έχει πολλά πλεονεκτήματα: εξοικονομεί χρόνο ταξιδιού, μπορεί να γίνει γρήγορα και αν κάποιος δεν μπορεί να φύγει από το σπίτι λόγω συνθηκών, δεν χρειάζεται να χάσει τίποτα. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι τώρα εργάζονται (εν μέρει) ξανά στο γραφείο, επειδή το Διαδίκτυο δεν είναι ακριβώς το ίδιο με το να βλέπει ο ένας τον άλλον στην πραγματική ζωή. Οι ερευνητές του Πανεπιστήμιο Yale έχουν μελετήσει γιατί συμβαίνει αυτό.
Για να γίνει αυτό, οι ερευνητές ζήτησαν από δεκαπέντε εξεταζόμενους να έχουν μια σύντομη, ουδέτερη συζήτηση διάρκειας περίπου δέκα λεπτών, είτε μέσω Zoom είτε αυτοπροσώπως. Ενώ οι συμμετέχοντες μιλούσαν, οι επιστήμονες παρακολούθησαν τη ροή του αίματος και την ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο. Δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στις περιοχές του εγκεφάλου που επεξεργάζονται κοινωνικές πληροφορίες, όπως οι εκφράσεις του προσώπου, η οπτική επαφή και η γλώσσα του σώματος.
Ζωντανή επαφή
Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών πρόσωπο με πρόσωπο, ενεργοποιούνται περιοχές του εγκεφάλου που είναι σημαντικές για την κοινωνική γνώση. Αυτά τα μέρη του εγκεφάλου μας βοηθούν να κατανοήσουμε τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις προθέσεις των άλλων. Οι συμμετέχοντες είχαν επίσης μεγαλύτερη και μεγαλύτερη οπτική επαφή, οι κόρες των ματιών τους έγιναν μεγαλύτερες και τα εγκεφαλικά τους κύματα ήταν πιο συγχρονισμένα με αυτά του συνομιλητή τους. Αυτό σημαίνει ότι αντάλλαξαν και συντόνισαν περισσότερα κοινωνικά σήματα και έδειξαν μεγαλύτερη προσοχή και αφοσίωση.
Ηλεκτρονική επαφή
Οι συμμετέχοντες στις κλήσεις Zoom έδειξαν μια πολύ διαφορετική εικόνα. Η δραστηριότητα στις κοινωνικές περιοχές του εγκεφάλου ήταν πολύ χαμηλότερη. «Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών πρόσωπο με πρόσωπο υπάρχουν συνήθως κάποιες αυθόρμητες αλληλεπιδράσεις που προκύπτουν και προχωρούν πολύ φυσικά. Ενώ στις διαδικτυακές συνομιλίες ήταν πολύ λιγότερο σαφείς, ή ακόμα και απόντες», εξηγεί η Joy Hirsch, καθηγήτρια ψυχιατρικής και νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο. Πανεπιστήμιο Yale. Οι συμμετέχοντες είχαν επίσης όλο και πιο σύντομη οπτική επαφή, οι κόρες των ματιών τους έγιναν μικρότερες και τα εγκεφαλικά τους κύματα ήταν λιγότερο συγχρονισμένα με αυτά του συνομιλητή τους. Αυτό υποδηλώνει ότι τα διαδικτυακά πρόσωπα είναι λιγότερο ενεργά στον εγκέφαλο από τα πραγματικά πρόσωπα.
Λιγότερη σύνδεση
Οι ερευνητές υποπτεύονται ότι αυτό οφείλεται εν μέρει στη χαμηλότερη ποιότητα και ανάλυση των εικόνων βίντεο. Για παράδειγμα, μερικές φορές συμβαίνουν καθυστερήσεις στη μετάδοση του ήχου που διαταράσσουν το ρυθμό και τον τονισμό της ομιλίας. Είναι δύσκολο για εσάς να κάνετε πραγματική οπτική επαφή μέσω μιας κάμερας, που σημαίνει ότι αισθάνεστε λιγότερη σύνδεση και εμπιστοσύνη και βλέπετε μόνο ένα μικρό μέρος του άλλου ατόμου μέσω μιας οθόνης. Ως αποτέλεσμα, χάνετε κάθε είδους άλλες οπτικές πληροφορίες και περιβάλλον. Γλώσσα του σώματος, όπως μια χαλαρή στάση, για παράδειγμα, που ασυναίσθητα προσέχετε.
Επομένως, οι διαδικτυακές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις κάνουν λιγότερα στον εγκέφαλό μας από τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις εκτός σύνδεσης, συμπεραίνουν οι ερευνητές. «Δεν έχουμε την ίδια κοινωνική εμπειρία στο διαδίκτυο που έχουμε στην πραγματική ζωή», λέει ο Hirsch. Κάτι που, λέει, δείχνει πόσο σημαντική είναι η πρόσωπο με πρόσωπο επαφή για τη φυσική μας κοινωνική συμπεριφορά. Αυτό δεν σημαίνει ότι η διαδικτυακή επικοινωνία είναι άχρηστη ή επιβλαβής, επισημαίνουν οι ερευνητές, αλλά σημαίνει ότι είναι σημαντικό να ληφθούν υπόψη οι περιορισμοί και οι διαφορές. Hirsch: «Πρέπει να το γνωρίζουμε αυτό και να προσπαθήσουμε, εάν οι συνθήκες το επιτρέπουν, να έχουμε περισσότερες προσωπικές αλληλεπιδράσεις».
Υπάρχουν ακόμη περισσότερα μειονεκτήματα στην ηλεκτρονική επαφή. Σε κάνει να κουράζεσαι πιο γρήγορα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Άαλτο. Αυτό δεν οφείλεται στον υψηλό φόρτο εργασίας ή στην ανάγκη για καφέ. Οι διαδικτυακές συναντήσεις πραγματικά σας κουράζουν περισσότερο από ό,τι όταν βρίσκεστε σε μια πραγματική αίθουσα συσκέψεων με την ομάδα σας. Αυτό συμβαίνει επειδή είστε υποτονισμένος. «Αν η κάμερα είναι απενεργοποιημένη κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης, η υποδιέγερση αυξάνεται. Ως αποτέλεσμα, η προσοχή των συμμετεχόντων μετατοπίζεται σε άλλα πράγματα (multitasking), σε μια προσπάθεια να βιώσουν περισσότερη ψυχική διέγερση και να αυξήσουν τα επίπεδα ενέργειάς τους», εξήγησε προηγουμένως η Niina Nurmi στο Scientias.nl
