by Το Filmhuis Cavia στη Δύση αποτελεί σημείο συνάντησης για λάτρεις του κινηματογράφου και νέους σκηνοθέτες εδώ και 40 χρόνια. «Το πειραματόζωο δείχνει αυτό που δεν φαίνεται πουθενά αλλού» είναι το σύνθημα της συλλογικότητας που διοικείται αποκλειστικά από εθελοντές. Η πνευματική μητέρα και σκηνοθέτης Digna Sinke μιλά για την πλούσια ιστορία.
ΣΤΙΣ 5
Με μόνο 40 θέσεις, το Cavia είναι ο μικρότερος κινηματογράφος στο Άμστερνταμ. Τα τελευταία χρόνια οι καρέκλες έχουν επανεπενδυθεί, έχει αγοραστεί ένα ελαφρώς καλύτερο ηχοσύστημα και το κιτρινισμένο κάλυμμα της οθόνης προβολής έχει αντικατασταθεί με ένα λευκό. Όλα τα άλλα έχουν παραμείνει ίδια και προβάλλουν κυρίως ταινίες της σειράς Β από τις δεκαετίες του 80 και του 90. Η προτίμηση εξακολουθεί να είναι για αναλογική ταινία στα 16 και 35 χλστ. Σύμφωνα με τον πρόεδρο Willem Smit, το δωμάτιο μυρίζει απλούστερες εποχές: «Όταν οι άνθρωποι ενδιαφέρονταν λιγότερο για πράγματα όπως το αποσμητικό, ίσως».
40 ταινίες σε 40 μέρη
Τώρα η κινηματογραφική εταιρεία γιορτάζει την επέτειο με μια ειδική εβδομάδα. Μέχρι τις 12 Νοεμβρίου θα προβληθούν 40 ταινίες. Αυτά επιλέγονται από εθελοντές που εργάζονται για την κινηματογραφική εταιρεία. Η Cavia λειτουργεί αποκλειστικά με εθελοντές. Περίπου 25 λάτρεις του κινηματογράφου διατηρούν τον κινηματογράφο, το αρχείο και το καφέ.
Ο Carlijn Fransen έρχεται στην Cavia εδώ και οκτώ χρόνια. Η πρώτη του φορά ήταν μαγική: «Σκέφτηκα: ουάου, δεν ήξερα ότι υπήρχε αυτό στο Άμστερνταμ». Πέρασε ώρες στην αίθουσα του προβολέα όπου κόλλησε αναλογική ταινία και την έβαζε σε ένα ρολό για κάθε προβολή. Δεν υπάρχει ιεραρχία, δεν υπάρχει αφεντικό και πάντα υπάρχει χώρος για πειράματα. Αυτό μερικές φορές προκαλεί διαφωνίες, αλλά προκαλεί και καραόκε πάρτι στον κινηματογράφο.
Ποτέ σπασμένα
Στα τέλη της δεκαετίας του ’70, το Staatsliedenbuurt είναι η πιο φτωχή γειτονιά στο Άμστερνταμ. Οι καταληψίες μετακομίζουν σε ερειπωμένα σπίτια, δηλώνουν ανεξαρτησία, εκλέγουν τον πρόεδρό τους και σχεδιάζουν το δικό τους γραμματόσημο. Το «Kraakliedenbuurt» αποκαλούνταν επίσης το μεγαλύτερο squat στην Ευρώπη.
Μέσα σε αυτό το καταχρηστικό οχυρό, το πρώην οικοτροφείο Schippers, Princess Beatrix, είναι εδώ και καιρό άδειο. Με την άδεια του δήμου, αρκετοί σκηνοθέτες και παραγωγοί θα μετακομίσουν στο κτίριο. Γεννιέται το Συνεταιριστικό Οπτικοακουστικό Κέντρο του Άμστερνταμ, γνωστό και ως CAVCA.
Το 1983 ορισμένοι ακτιβιστές που ζούσαν στο Staatsliedenbuurt, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων τακτικών θαμώνων του θρυλικού squat café “De Rioolrat”, αποφάσισαν να οργανώσουν ένα φεστιβάλ με το όνομα “de Staatsliedengraven”. Στο πλαίσιο αυτού του φεστιβάλ, θα υπάρξει επικοινωνία με τον πρώην παραγωγό ταινιών René Scholten και την Digna Sinke για τη διοργάνωση ενός φεστιβάλ κινηματογράφου.
Η εκδήλωση σημείωσε τεράστια επιτυχία και δύο μήνες αργότερα γεννήθηκε η Cavia. Παρά την πολυετή έρευνα, εξακολουθεί να υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με το όνομα Cavia. Η πιο κοινή θεωρία είναι ότι το όνομα είναι παρόμοιο με το CAVCA και ότι το σημερινό ινδικό χοιρίδιο είναι μια πολιτιστική συνέχεια των πιο πολιτικών δραστηριοτήτων του Sewer Rat.
“Ελπίζω να συνεχίσουν έτσι. Τα πράγματα πρέπει να παραμείνουν λίγο νευρικά και απείθαρχα”
Η Digna Sinke ασχολείται με την Cavia από την ίδρυσή της και αποκαλείται με αγάπη «μητέρα ανώτερη» από ορισμένους εθελοντές. Εργάζεται στον κινηματογράφο για πάνω από 50 χρόνια και φέτος τον Αύγουστο έλαβε Χρυσό Μοσχάρι για όλη του τη δουλειά. Δεν έχει κουραστεί ακόμα. Ανεβαίνει τρέχοντας τα σκαλιά της Cavia με αποφασιστικό βήμα και συνεχίζει να παρακολουθεί καθημερινά τα σενάρια αρχάριων σκηνοθετών.
Πριν από επτά χρόνια οι εθελοντές οργάνωσαν μια ερωτική προβολή στον κινηματογράφο. Οι σχετικοί σκοτεινοί θάλαμοι δεν είχαν κανένα πρόβλημα για εκείνη. Μπορεί ακόμη και να γελάσει με την πινακίδα στις σκάλες προς το γραφείο του «κατά προτίμηση τίποτα καλύτερο από τον επάνω όροφο». “Ελπίζω να συνεχίσουν έτσι. Τα πράγματα πρέπει να παραμείνουν λίγο νευρικά και απείθαρχα.”
Το καταχρηστικό πνεύμα εξακολουθεί να στοιχειώνει το κτίριο. Περισσότερο από ό,τι στην υπόλοιπη γειτονιά όπου, σύμφωνα με τον Willem Smit, αυτές τις μέρες σκοντάφτουμε πάνω από ποδήλατα φορτίου. Το ινδικό χοιρίδιο είναι ένα λείψανο του κινήματος των οκλαδόν. Η νοοτροπία του ανεξάρτητου do-it-yourself είναι ακόμα ζωντανή και καλά εδώ. “Μας υπενθυμίζει ότι δεν χρειάζεται να παίζετε τα πάντα με τη σειρά. Αν έχετε μια ιδέα και είστε παθιασμένοι με κάτι, μπορείτε να το οργανώσετε μόνοι σας.” Μία από τις θετικές κληρονομιές του κινήματος των squat που μπορεί να μεταφερθεί στην Cavia.
Ενα σπίτι
Το Filmhuis Cavia είναι ένα μέρος για πολλούς νέους παραγωγούς να πειραματιστούν, να μιλήσουν και να μάθουν. Οι κάτοικοι του Άμστερνταμ, καθώς και οι διεθνείς φοιτητές, έχουν εκπαιδευτεί εδώ ως προβολείς και προγραμματιστές ταινιών. Ο εθελοντής Bernardo Zanotta έφτασε στην Cavia πριν από έξι χρόνια όταν μετακόμισε στο Άμστερνταμ για να σπουδάσει στην Ακαδημία Gerrit Rietveld.
Το ινδικό χοιρίδιο νιώθει σαν στο σπίτι του. “Είναι ο λόγος που έμεινα στο Άμστερνταμ. Θα μπορούσα να είχα πάει στο Παρίσι, αλλά επέλεξα την Cavia”. Τον Φεβρουάριο του 2024, μαζί με άλλους εθελοντές θα διοργανώσουν το Φεστιβάλ Πορνό Κινηματογράφου του Άμστερνταμ. Τέσσερις ημέρες εργαστηρίων, ταινιών και άλλων τρόπων αλληλεπίδρασης για το σεξ και την ανεκτικότητα στην πόλη. Άλλα διάσημα φεστιβάλ κινηματογράφου όπως το De Roze Filmdagen, το CinemAsia και το KLIK! Στην Κάβια γεννήθηκαν και φεστιβάλ κινουμένων σχεδίων.
